W ten sposób można przekonać nabywców, że u roślin o sezonowych liściach kora — przy właściwym wyeksponowaniu drzewa lub krzewu — może zdobić ogród przez cały rok. Kora może mieć różną barwę, fakturę oraz grubość. Zwykle najbardziej dekoracyjna jest na młodych pędach (wtedy jest to zazwyczaj zewnętrzna warstwa, czyli korowina, np. u odmiany 'Jaspidea' jesionu wyniosłego — Fraxinus excelsior — fot. 1), ale bywa też ozdobą na starych pniach (kora).
Barwa
Fot. 1. Fraxinus excelsior 'Jaspidea’
Fot. 2. Betula utilis var. jacquemontii 'Doorenbos’,
a — pokrój, b — kora
Fot. 3. B. papyrifera
Gatunkami, które jako pierwsze kojarzą się z ozdobną korą są brzozy. Większość z nich w starszym wieku ma mniej lub bardziej białe pnie. Pod tym względem wyróżnia się brzoza pożyteczna (Betula utilis var. jacquemontii) 'Doorenbos’ o śnieżnobiałej, gładkiej korze (fot. 2), która — w przypadku tego taksonu — jest dekoracyjna już na młodych okazach. Inne gatunki z tego rodzaju zaczynają wykształcać właściwy kolor dopiero po kilku latach. Kredowobiałą korę na pniu i konarach ma północnoamerykańska brzoza papierowa (B. papyrifera — fot. 3). Krajowa brzoza brodawkowata ma korę cienką i jasną (Betula pendula — fot. 4). Rzadko u nas spotykana brzoza czarna (B. obscura) wytwarza na starszych pniach liczne narośla i zgrubienia (fot. 5), które powodują, że kora staje się prawie czarna. Jednym z gatunków o ciekawej i bardzo zmiennej korze — od szarej do pomarańczowej — jest azjatycka brzoza Maksymowicza (B. maximowicziana — fot. 6). Północnoamerykańska brzoza żółta (B. lutea) tworzy żółtawą korę na młodszych pędach (fot. 7) i czerwonobrunatną na starszych, a występująca w naturze na tym samym kontynencie brzoza nadrzeczna (B. nigra) — srebrzystoszarą i łuszczącą się miękkimi, postrzępionymi płatami, które długo utrzymują się na pniu (fot. 8).
Fot. 4. B. pendula
Fot. 5. B. obscura
Fot. 6. B. maximowicziana
Fot. 7. B. lutea
Fot. 8. B. nigra
Rysunki i faktura
Ciekawymi rysunkami na korze starszych okazów wyróżniają się graby. U krajowego grabu pospolitego (Carpinus betulus) kora jest gładka, popielatoszara, a na tym tle widoczne są liczne ciemniejsze, nieregularne smugi (fot. 9). Azjatycki grab sercowaty (C. cordata) ma korę grubszą, ciemniejszą i pokrytą podłużnymi jasnymi paskami (fot. 10). Mało doceniany u nas gatunek, często traktowany jako chwast — ajlant gruczołkowaty (Ailanthus altissima) — tworzy gładką zielonkawoszarą korę na młodych pędach oraz jasnoszarą, nieznacznie zgrubiałą z wyraźnymi jasnymi rysami na starszych (fot. 11). Jednym z najładniejszych wzorów na korze charakteryzują się klony, np. zielonokorowy (Acer tegmentosum — fot. 12) czy hondoański (A. capillipes), których zielonkawe pędy mają podłużne białe paski.
Fot. 9. Carpinus betulus
Fot. 10. C. cordata
Fot. 11. Ailanthus altissima
Fot. 12. Acer tegmentosum
Gładką srebrzystą korę, efektowną nawet w nocy przy sztucznym oświetleniu lub w poświacie księżyca ma buk pospolity (Fagus silvatica — fot. 13). Podobną fakturę i zabarwienie spotyka się również u bardzo rzadko u nas sadzonej, bo niecałkowicie odpornej na niską temperaturę — ewodii Daniella (Tetradium daniellii — fot. 14 na str. 14). Należący do tej samej rodziny, co ewodia — Rutaceae — ale bardziej odporny na niską temperaturę korkowiec amurski (Phellodendron amurense), ma z kolei korę bardzo grubo spękaną i korkowatą (ugina się ona pod naciskiem). Polecana jedynie do najcieplejszych regionów Polski brzostownica japońska (Zelkova serrata) odznacza się szarą korą, na której widoczne są pomarańczowe przetchlinki (fot. 15).
Fot. 13. Fagus silvatica
Fot. 14. Tetradium daniellii
Fot. 15. Zelkova serrata
Atrakcyjna kora o „starym” wyglądzie spotykana jest na dojrzałych okazach tamaryszku czteropręcikowego (Tamarix tetrandra). Jest brązowoczekoladowa i głęboko spękana
(fot. 16). Podobny efekt, ale o prawie czarnej barwie, widoczny jest także na starych pniach oliwnika wąskolistnego (Eleagnus angustifolia — fot. 17). W obu przypadkach kora pięknie kontrastuje z ulistnieniem — zielonym u tamaryszków, a srebrzystym u oliwników. Warto również zwrócić uwagę na gatunek iglasty — metasekwoję chińską (Metasequoia glyptostroboides), która szybko rośnie i już w młodym wieku ma brązową, głęboko spękaną (fot. 18), a nawet łuszczącą się korę.
Fot. 16. Tamarix tetrandra
Fot. 17. Eleagnus angustifolia
Fot. 18. Metasequoia glyptostroboides
Ciekawy efekt, w postaci guzkowatych narośli na korze można napotkać u dojrzałych okazów oczaru wielkokwiatowego (Hamamelis mollis — fot. 19).
Fot. 19. Hamamelis mollis
Złuszczenia
Do najefektowniejszych należą drzewa o korze, która łuszczy się płatkowato i przybiera różne odcienie, zależnie od wieku. Najbardziej znanym przykładem jest platan klonolistny (Platanus acerifolia). Jego kora jest cynamonowoszara i łuszczy się obficie cienkimi, dużymi płatami (fot. 20). Miejsca, z których świeżo odpadła mają barwę zielonkawoszarą. Niezwykłe zestawienia barwne kory, o podobnej jak u platana fakturze, charakteryzują kilka gatunków roślin rzadko uprawianych w Polsce. Kora parrocji perskiej (Parrotia persica) oddziela się od pnia dużymi łatami pozostawiając brązowe, oliwkowe, zielonkawe i szare, duże plamy (fot. 21). Podobny rysunek, ale z mniejszymi plamami, tworzy się na starszych konarach derenia Kousa (Cornus kousa — fot. 22). Taką samą cechą dekoracyjną wyróżnia się także stewarcja pseudokameliowa (Stewartia pseudocamellia), której kora na starszych pniach łuszczy się wielokolorowymi płatami (fot. 23).
Fot. 20. Platanus acerifolia
Fot. 21. Parrotia persica
Fot. 22. Cornus kousa
Fot. 23. Stewartia pseudocamellia
Niektóre gatunki tworzą korę, która łuszczy się paskowato i odstaje od pnia oraz konarów. Przykładem może być klon strzępiastokory (Acer griseum), którego kora — barwy cynamonowej do miedzianoczerwonej — odstaje papierkowato od pnia i gałęzi (fot. 24). Podobną cechą charakteryzują się też niektóre suchodrzewy, np. pochodzący z Chin suchodrzew Ferdynanda (Lonicera ferdinandii). Stare pędy tego dużego krzewu są prawie całkowicie pokryte paskami zwisającej kory (fot. 25).
Fot. 24. Acer griseum
Fot. 25. Lonicera ferdinandii
