Nawożenie i technika

Podział pierwiastków niezbędnych do życia roślin na makro- i mikroskładniki ma charakter umowny. Głównym jego kryterium jest zawartość ilościowa danego pierwiastka w roślinie. Na przykład, zawartość azotu w liściach pomidora wynosi 3–4% s.m., czyli 30 000–40 000 mg/kg s.m., a żelaza 50–100 mg/kg s.m., co w procentach równa się 0,005–0,01%. Bor, mangan, miedź, molibden, cynk i żelazo zaliczane są do mikroelementów, czyli niezbędnych w żywieniu roślin składników pokarmowych, na które ilościowe zapotrzebowanie jest niewielkie. Niedobór jakiegokolwiek z nich jest jednak czynnikiem tak samo ograniczającym plonowanie, jak niedobór makroskładnika. Z drugiej strony, jeżeli niektóre mikroskładniki występują w zbyt wysokim stężeniu w glebie lub podłożu, mogą być toksyczne dla roślin. Do najczęściej spotykanych zatruć roślin dochodzi z powodu nadmiaru manganu i boru, rzadziej cynku lub miedzi. Stąd wskazana jest ostrożność przy ustalaniu dawek nawozów mikroelementowych.

Często jestem proszony o pomoc w ustaleniu ilości paliwa potrzebnej producentowi w danym roku. Spróbuję w możliwie prosty sposób opisać, jak to obliczyć. Wiele osób prosi mnie także o przybliżenie pojęć związanych z kotłami i paliwem do nich oraz o pomoc w obliczeniu zużycia paliwa przez kocioł węglowy. Ponieważ prawdopodobnie niejeden producent ma podobne problemy, warto sprawę paliwa, jego wartości opałowej oraz ciepła spalania uporządkować.

W ostatnich latach coraz więcej mówi się o systemach wspomagania decyzji dotyczących ochrony roślin i wykorzystaniu automatycznych stacji meteorologicznych (fot. 1 i 2), czyli zestawu czujników (sensorów) monitorujących warunki klimatyczne. Nowoczesne stacje umożliwiają rejestrowanie danych klimatycznych, archiwizowanie ich oraz interpretowanie parametrów przy wykorzystaniu specjalnych programów. Dzięki temu można przewidzieć silny wiatr, przymrozek, a także wystąpienie warunków sprzyjających pojawieniu się niektórych chorób czy szkodników, zaplanować nawadnianie oraz kontrolować temperaturę pod osłonami.

Powszechnie wiadomo, że dokładna regulacja lub inaczej kalibracja, opryskiwacza jest niezbędna do osiągnięcia wysokiej skuteczności zabiegu przy ograniczonych do minimum zarówno zużyciu środków ochrony roślin, jak i zagrożeniach dla środowiska. Wciąż mam jednak wiele wątpliwości, jak powszechne jest przekonanie o korzyściach płynących ze starannej kalibracji opryskiwaczy. Stąd postawione w tytule pytanie.

Zakład Zaopatrzenia Ogrodniczego w Warce w styczniu tego roku zorganizował dla sadowników z rejonu grójecko-wareckiego szkolenie dotyczące nawadniania upraw ogrodniczych. Program spotkania obejmował m.in.: nowoczesne systemy nawadniające, technikę filtracji wody, wykorzystanie źródeł wody.

Wysokie ceny nasion warzyw i roślin ozdobnych, zwłaszcza dobrych i wartościowych odmian powodują, że planując ich uprawę warto pomyśleć o doborze odpowiednich siewników. Im precyzyjniejsze będzie to urządzenie, tym większe są szanse na uzyskanie lepszych i bardziej wyrównanych wschodów, a tym samym niższe będą nakłady ponoszone na rozpoczęcie uprawy. Nasiona warzyw sieje się różnymi sposobami, dlatego nie można wskazać siewnika uniwersalnego, jego wybór będzie uzależniony od rozmiarów nasion, sposobu uprawy i wielkości gospodarstwa.

O nawożeniu szkółek pisaliśmy szczegółowo w dodatku zamieszczonym w "Szkółkarstwie" 4/2004. Autor poniższego artykułu omówił też dokładnie fertygację upraw szkółkarskich ("Szk." 4 i 5/2005). W poprzednim numerze (3/2006) powrócił do ważnego tematu nawożenia, przedstawiając ogólne wiadomości na ten temat. Poniżej kolejna porcja informacji (red.).

Trudności energetyczne świata będą się pogłębiały i nic nie wskazuje na dalszą możliwość beztroskiego pozyskiwania energii ze źródeł konwencjonalnych. Przewiduje się, że ropy naftowej wystarczy jeszcze na 40–50 lat, gazu na 70–80, a węgla na 250 lat. Nawet jeśli przedstawione prognozy są zbyt pesymistyczne, i dzięki nowym poszukiwaniom zasoby paliw kopalnych okażą się nieco większe, to i tak ulegną one wyczerpaniu. Ponadto spalanie tradycyjnych nośników energii jest jedną z przyczyn nieodwracalnych zmian klimatu.