Owoce jagodowe

W przydomowych ogródkach coraz częściej obok roślin ozdobnych pojawiają się rośliny sadownicze. Ten trend widoczny był także na wystawie, gdzie w ofercie szkółek częściej niż do tej pory można było spotkać gatunki roślin o jadalnych owocach, przydatne zarówno do wykorzystania w produkcji amatorskiej, jak i towarowej.

W ubiegłym roku amerykańskie szkółki zaczęły oferować nową odmianę borówki o nazwie ‘Pink Lemonade’. Jej owoce podczas dojrzewania nie zmieniają barwy na fioletową, ale pozostają różowe.

Polski program hodowli twórczej i zachowawczej maliny prowadzony jest w Sadowniczym Zakładzie Doświadczalnym w Brzeznej od 1979 r. Jest to jeden z największych tego typu programów w Europie. W jego ramach rocznie wykonuje się ponad 50 kombinacji krzyżowań, z których produkuje się około 5000 siewek. Program hodowli maliny finansowany jest przez MRiRW w ramach tak zwanego postępu biologicznego.

W ciągu ostatnich 15 lat przybyło i nadal przybywa dużych — kilku-, kilkudziesięciohektarowych plantacji truskawek, są nawet pojedyncze, które przekraczają kilkaset hektarów. Relacje cenowe są znacznie mniej korzystne dla producentów ich owoców niż było to jeszcze przed kilkunastoma laty. Dlatego, by mieć godziwy dochód, należy zwiększyć areał oraz zintensyfikować produkcję. Wymaga to jednak dobrej znajomości technologii uprawy, w której dużą rolę odgrywa prawidłowa ochrona. W artykule tym chcę zwrócić uwagę przede wszystkim na szkodniki, które mogą wystąpić na plantacjach truskawek, oraz przybliżyć metody ograniczenia szkód.

W Polsce, wraz ze wzrostem zainteresowania deserowymi truskawkami, coraz bardziej popularna staje się ich sterowana uprawa. Pozwala ona uzyskać owoce poza tradycyjnym okresem owocowania. Dzięki niej, a także nowym odmianom i technologiom produkcji sadzonek, owoce można zbierać przez kilka miesięcy w roku. Duży wpływ na uzyskanie wysokich plonów dobrej jakości ma też odpowiedni dobór sadzonek. Dotychczas producenci zakładali plantacje z sadzonek świeżych (zielonych) o średnicy korony 10–15 mm. Obecnie coraz częściej decydują się na sadzonki typu frigo.

Przyspieszona uprawa krzewów owocowych pod osłonami nabrała dużego znaczenia gospodarczego, ponieważ pobudzając popyt przynosi znaczne zyski producentom. Okres dojrzewania jagód borówki wysokiej, od odmian wczesnych do późnych, trwa 8–10 tygodni, tj. od końca czerwca do pierwszych przymrozków jesiennych we wrześniu lub na początku października, ale zwykle kończy się w pierwszym tygodniu września. W niektórych krajach Europy Zachodniej zaczęto wydłużać okres zbioru tych jagód przez przyspieszanie lub opóźnianie pory dojrzewania owoców. Dlatego w Holandii i Belgii rozpoczęto uprawę odmian wczesnych i późnych tego gatunku pod osłonami. Najczęściej są to pojedyncze lub wielonawowe tunele foliowe (fot. 1 i 2), rzadziej szklarnie.

W ostatnich latach coraz więcej osób interesuje się uprawą winorośli. W Polsce co roku zwiększa się także powierzchnia uprawy tego gatunku. W produkcji winogron wysokiej jakości warto przestrzegać zaleceń podanych w niniejszym artykule, dotyczących cięcia winorośli w okresie jej wegetacji.

Owoce borówki wysokiej, duże, smaczne i stosunkowo trwałe, zdobywają coraz większe uznanie, głównie z uwagi na swoje walory deserowe. Owoców tych coraz więcej produkuje się w Polsce, warto jednak wiedzieć, że borówka wysoka może być atakowana m.in. przez wirusy, wiroidy i fitoplazmy. Do niedawna uważano, że wirusy na plantacjach borówki wysokiej w Europie nie występują. Należy jednak zauważyć, że dopiero ostatnio zaczęto ich szukać, a wcześniejsze obserwacje symptomów nie były poparte testami laboratoryjnymi. Trzeba mieć świadomość, że to właśnie wirusy stanowią jedną z groźniejszych grup patogenów borówki wysokiej w Ameryce Północnej, a ostatnio wykryto obecność jednego z nich — wirusa oparzeliny — we Włoszech. Wcześniej pojawiły się na terenie Europy wirusy czerwonej pierścieniowej plamistości borówki i nitkowatości borówki.

W Wielkiej Brytanii uprawia się około 150 odmian agrestu. Większość z nich to stare odmiany, które nadal dostępne są w specjalistycznych szkółkach. Na plantacjach towarowych dominują jednak nowe, do których zalicza się m.in. 'Invicta', odporne lub mało podatne na amerykańskiego mączniaka agrestu. Ważnym kierunkiem uprawy jest produkcja owoców do bezpośredniego spożycia i właśnie tego typu uprawom poświęcony będzie poniższy materiał.