Nawożenie i technika

W ubiegłym miesiącu wskazywałem na potrzebę dokładnej regulacji opryskiwacza, w której kluczową rolę odgrywa ustalenie właściwej dawki wody tworzącej w połączeniu ze środkami ochrony roślin ciecz użytkową. Jakkolwiek woda jest niekiedy niezbędna do zwilżenia organów roślin dla lepszego wnikania preparatów, to z punktu widzenia techniki opryskiwania pełni ona funkcję nośnika koniecznego do rozprowadzenia zwykle niewielkiej ilości środka na znaczną powierzchnię.

...były omawiane w Prokopowie koło Pleszewa na szkoleniu zorganizowanym dla producentów warzyw szklarniowych 11 kwietnia przez Wielkopolski Związek Ogrodniczy, Rejonową Spółdzielnię Ogrodniczo-Pszczelarską w Pleszewie oraz firmy Western Seed i PPHU DODO.

Coraz mniejsza liczba dostępnych do użycia herbicydów sprawia, że większego znaczenia nabierają mechaniczne zabiegi zwalczania chwastów. Dodatkową zaletą tej metody jest możliwość spulchnienia i napowietrzenia gleby w trakcie wegetacji roślin. Producenci maszyn oferują coraz skuteczniejsze i precyzyjniejsze pielniki różnego typu. Są to już nie tylko bierne urządzenia z redliczkami czy zębami sprężystymi, ale także glebogryzarki pracujące międzyrzędowo.

Powszechnie wiadomo, że dokładna regulacja lub inaczej kalibracja, opryskiwacza jest niezbędna do osiągnięcia wysokiej skuteczności zabiegu przy ograniczonych do minimum zarówno zużyciu środków ochrony roślin, jak i zagrożeniach dla środowiska. Wciąż mam jednak wiele wątpliwości, jak powszechne jest przekonanie o korzyściach płynących ze starannej kalibracji opryskiwaczy. Stąd postawione w tytule pytanie.

W asortymencie upraw znajdujących się w gospodarstwie Violetty i Ryszarda Turskich ze Rzgowa koło Łodzi znajdują się rośliny doniczkowe, byliny, a także chryzantemy (w tym ukorzenione sadzonki produkowane na zamówienie). Rośliny doniczkowe (produkt finalny) sprzedawane są w kraju i za granicą za pośrednictwem grupy Kwiaty Polskie, której prezesem jest pan Ryszard (czyt. też HO 3/2006). W szklarniach znajduje się wiele interesujących rozwiązań technicznych, które usprawniają pracę i zwiększają jej efektywność.

W Zakładach Górniczo-Metalowych "Zębiec" SA, zlokalizowanych w Zębcu niedaleko Starachowic, perlit produkowany jest już od 13 lat. Wykorzystywany był dotąd głównie w budownictwie, hutnictwie, a także przemyśle spożywczym (do filtrowania np. soku buraczanego w cukrowniach). Niedawno w Zębcu rozpoczęto również produkcję perlitu, przeznaczonego dla potrzeb ogrodnictwa — 16 marca odbyło się otwarcie instalacji do produkcji Agroperlitu.

Podział pierwiastków niezbędnych do życia roślin na makro- i mikroskładniki ma charakter umowny. Głównym jego kryterium jest zawartość ilościowa danego pierwiastka w roślinie. Na przykład, zawartość azotu w liściach pomidora wynosi 3–4% s.m., czyli 30 000–40 000 mg/kg s.m., a żelaza 50–100 mg/kg s.m., co w procentach równa się 0,005–0,01%. Bor, mangan, miedź, molibden, cynk i żelazo zaliczane są do mikroelementów, czyli niezbędnych w żywieniu roślin składników pokarmowych, na które ilościowe zapotrzebowanie jest niewielkie. Niedobór jakiegokolwiek z nich jest jednak czynnikiem tak samo ograniczającym plonowanie, jak niedobór makroskładnika. Z drugiej strony, jeżeli niektóre mikroskładniki występują w zbyt wysokim stężeniu w glebie lub podłożu, mogą być toksyczne dla roślin. Do najczęściej spotykanych zatruć roślin dochodzi z powodu nadmiaru manganu i boru, rzadziej cynku lub miedzi. Stąd wskazana jest ostrożność przy ustalaniu dawek nawozów mikroelementowych.

Często jestem proszony o pomoc w ustaleniu ilości paliwa potrzebnej producentowi w danym roku. Spróbuję w możliwie prosty sposób opisać, jak to obliczyć. Wiele osób prosi mnie także o przybliżenie pojęć związanych z kotłami i paliwem do nich oraz o pomoc w obliczeniu zużycia paliwa przez kocioł węglowy. Ponieważ prawdopodobnie niejeden producent ma podobne problemy, warto sprawę paliwa, jego wartości opałowej oraz ciepła spalania uporządkować.

W ostatnich latach coraz więcej mówi się o systemach wspomagania decyzji dotyczących ochrony roślin i wykorzystaniu automatycznych stacji meteorologicznych (fot. 1 i 2), czyli zestawu czujników (sensorów) monitorujących warunki klimatyczne. Nowoczesne stacje umożliwiają rejestrowanie danych klimatycznych, archiwizowanie ich oraz interpretowanie parametrów przy wykorzystaniu specjalnych programów. Dzięki temu można przewidzieć silny wiatr, przymrozek, a także wystąpienie warunków sprzyjających pojawieniu się niektórych chorób czy szkodników, zaplanować nawadnianie oraz kontrolować temperaturę pod osłonami.

Zakład Zaopatrzenia Ogrodniczego w Warce w styczniu tego roku zorganizował dla sadowników z rejonu grójecko-wareckiego szkolenie dotyczące nawadniania upraw ogrodniczych. Program spotkania obejmował m.in.: nowoczesne systemy nawadniające, technikę filtracji wody, wykorzystanie źródeł wody.