Coraz częściej materiał wyjściowy do produkcji kwiaciarskiej, szczególnie ten rozmnażany wegetatywnie, pozyskiwany jest z mateczników zakładanych w rejonach o lepszych warunkach klimatycznych niż panujące na naszym kontynencie. Razem z roślinami sprowadzane są czasem nowe patogeny i szkodniki, nieznane w kraju importera. Niepożądane ''nowości'' pojawiają się zwykle najpierw w Holandii, będącej - z racji swojej pozycji na światowym rynku kwiaciarskim - swoistym laboratorium testującym nowe gatunki, odmiany i metody produkcji.
| CHOROBY | ||
– Do patogenów, które przysparzają w ostatnim czasie sporo problemów Holendrom, należy grzyb Corynespora cassiicola – wywołujący korynosporozę – blisko spokrewniony z Botrytis cinerea, sprawcą szarej pleśni. Corynespora atakuje wiele gatunków roślin doniczkowych, między innymi sępolie, hortensje, niecierpki, ketmie, poinsecje oraz, modną w ostatnich latach, murraję wiechowatą (Murraya paniculata). W przeszłości choroba ta powodowała duże straty na plantacjach ogórków pod osłonami, ale od czasu wprowadzenia nowych, odpornych odmian udało się ją w Holandii wyeliminować z tych upraw. W krajach tropikalnych korynosporoza ciągle niszczy wiele gatunków roślin uprawnych i prawdopodobnie stamtąd została zawleczona, wraz z materiałem roślinnym, do Europy. W Holandii w największym stopniu ucierpiały sępolie. Porażone rośliny tracą wartość ozdobną – ich liście pokrywają się małymi, czarnobrązowymi, lekko wodnistymi plamkami (fot. 1), które mogą łączyć się ze sobą i prowadzić do obumierania liści. Na innych gatunkach objawy występują także na pędach, korzeniach i kwiatach.
– Do grupy nowych patogenów grzybowych należy także Phytophthora tentaculata, stwierdzona po raz pierwszy w 1997 r. na suterze rozpierzchłej, czyli tzw. bakopie. Grzyb ten poraża również argyrantemę krzewiastą, złocień właściwy, ostróżki oraz werbeny. Choroba może rozwijać się przy szerokim zakresie temperatury (7-32°C), a naukowcy nie dysponują jeszcze szczegółami dotyczącymi rozwoju i zwalczania P. tentaculata. Holendrzy zalecają na razie stosowanie środków używanych do zwalczania innych fytoftoroz. | ||
| SZKODNIKI | ||
– Stosunkowo nowym szkodnikiem kwarantannowym* jest w Holandii motyl Helicoverpa armigera. Odkryty w szklarniach tego kraju na początku 1996 roku, przywieziony został prawdopodobnie z Wysp Kanaryjskich, razem z sadzonkami pelargonii, na których znajdowały się jaja tego szkodnika. Po zlikwidowaniu zaatakowanych plantacji wydawało się, że sytuacja została opanowana. Jednak już jesienią 1997 roku znowu zaobserwowano motyla w uprawach pelargonii. Samica w ciągu 20 dni życia składa 500-2000 jaj, z których wylęgają się gąsienice, osiągające 3-4 cm długości. Właśnie to stadium (larwalne) jest najgroźniejsze, gdyż żeruje na wielu gatunkach roślin uprawianych pod osłonami zjadając liście. Niezwykle żarłoczne gąsienice są łatwe do rozpoznania po kontrastowym, paskowanym ubarwieniu (fot. 2).
– Wciornastek zachodni (Franklinella occidentalis) nie jest już nowością dla producentów. Wykryty w Holandii w 1983 r., szybko został zawleczony do innych krajów Europy, w tym do Polski. W Holandii szkodnik ten powoduje co roku poważne straty. Te bezpośrednie (związane ze stratami w plonach) szacowane są w uprawie chryzantem na 0,42 NLG/m2, a wraz z kosztami robocizny i środków chemicznych, dochodzą do 1,7 NLG/m2. Warto przypomnieć, że wciornastek zachodni jest wektorem groźnych chorób wirusowych – wirusa brunatnej plamistości pomidora (TSWV) oraz wirusa nekrotycznej plamistości niecierpka (INSV – czyt. HO 5/97). Pierwszy z patogenów poraża 51 gatunków doniczkowych roślin ozdobnych, 28 uprawianych na kwiaty cięte oraz 6 rabatowych. Coraz bardziej rozpowszechnia się, rzadziej dotąd spotykany, wirus nekrotycznej plamistości niecierpka (19 gatunków ozdobnych roślin doniczkowych, 11 gatunków uprawianych na kwiaty cięte i kilka rabatowych). Wciornastek zachodni szybko uodparnia się na środki ochrony roślin. Na podstawie Vakblad v.d. Bloemisterij 1 i 15/98 * o kilku innych groźnych szkodnikach ”z importu”, które w ostatnich latach sprawiały kłopoty producentom holenderskim pisaliśmy w HO: 5/96 (Spodoptera exigua), 3/97 (Duponchelia fovealis), 12/98 (Thrips palmii), 2/99 (Echionothrips americanus) | ||
