Fot. 1. 'Invicta’
Odmiany z Niemiec
Niektóre z nich już są rozmnażane przez polskich szkółkarzy. Trafiają do nas również sadzonki importowane. Ponadto oferty internetowe umożliwiają bezpośredni kontakt z wieloma zagranicznymi szkółkami. W wyborze mało znanych u nas odmian może pomóc charakterystyka odmian oferowanych przez niemieckich szkółkarzy (tab. 1 i 2).
Tabela 1. Charakterystyka niektórych odmian agrestu uprawianych w Niemczech (skala punktowa — poniżej, w tabeli 2)
Tabela 2. Skala zastosowana do oceny cech użytkowych
Godne polecenia
Na wiosnę 2001 roku w Sadzie Pomologicznym ISK założono doświadczenie porównawcze z nowymi odmianami agrestu. Rośliny w formie piennej posadzone zostały w rozstawie 3,0 m x 0,75 m. Wstępne wyniki przedstawione są w tabeli 3.
Tabela 3. Owocowanie (2003–2004 r.) i wzrost (8 marca 2004 r.) agrestu piennego
w Skierniewicach
* – odmiany o ciemnych owocach
Odmiana 'Biały Triumf’ była najsilniej porażana przez amerykańskiego mączniaka agrestu atakującego zarówno liście, jak i owoce. Znacznie mniej wrażliwe okazały się nowe wielkoowocowe odmiany czeskie, które przy standardowej ochronie wykazują tylko niewielkie objawy porażenia. Są to atrakcyjne odmiany do uprawy dla potrzeb rynku detalicznego. Pozostałe opisywane odmiany okazały się jeszcze mniej wrażliwe na tę chorobę. Z odmian niemieckich na uwagę zasługuje bardzo wczesna 'Reverta’, która jest plenna i bardzo wczesna, oraz 'Rolonda’ (fot. 6) o ciemnych owocach długo pozostających na krzewie.
Fot. 2. 'Hinnonmki Gelb’ to późna odmiana o średniej plenności
Fot. 3. 'Chryso’ to średnio plenna odmiana o dużych owocach
Fot. 4. 'Skvost’
Fot. 5. 'Viking’ to odmiana o dużych owocach
Fot. 6. Owoce odmiany 'Rolonda’ mogą długo pozostawać na krzewie
Fot. 7. 'Pax’ — to odmiana bezkolcowa
Godna polecenia jest rosyjska odmiana 'Malachit’, której Niemcy nadali nazwę 'Mucurines’, jako że wyhodowana została w Miczurińsku. Oryginalna nazwa 'Malachit’ odzwierciedla atrakcyjną, zieloną barwę owoców. Ta mało wrażliwa na choroby odmiana nadaje się do uprawy towarowej i amatorskiej, zwłaszcza ekologicznej. Rosyjscy hodowcy uzyskali kilkadziesiąt odmian, z których większość odznacza się małą wrażliwością na mączniaka, jednak mają owoce średniej wielkości. Podobnie można ocenić białoruskie odmiany 'Biełorusskij’, 'Maszieka’, 'Rawołt’ i 'Szcziedryj’.
Spośród odmian ukraińskich warto zainteresować się znaną już u nas ciemnoowocową odmianą 'Niesłuchowski’, ze względu na jej wczesność i wyborny smak owoców. Odmiany 'Kamieniar’, 'Karpaty’, 'Wysokij Zamok’, 'Kij’ i 'Lichtaryk’ są pod tym względem mniej atrakcyjne.
Nowe angielskie odmiany 'Greenfinch’, 'Martlet’ i 'Pax’ są tylko w niewielkim stopniu porażane przez mączniaka. Pierwsza z nich, o zielonych owocach, polecana jest dla przetwórstwa, a dwie pozostałe — o owocach dużych, smacznych i zabarwionych w pełni dojrzałości — dla potrzeb rynku detalicznego. 'Pax’ (fot. 7) jest odmianą prawie bezkolcową. W Skierniewicach w formie krzaczastej miała ona owoce o średniej masie 7,3 g, zaś 'Biały Triumf’ — 4,8 g.
Na rynek detaliczny można też polecać holenderskie odmiany 'Rosko’ (wczesna, owoce czerwone) oraz 'Goudbal i 'Golda’ (żółtoowocowe).