drzewa owocowe

Konferencja towarzysząca III Międzynarodowym Targom Agrotechniki Sadowniczej poświęcona była w dużej części uprawie czereśni. Ten gatunek stał się ostatnio popularny wśród sadowników, którzy dzięki intensywnej uprawie nowych odmian czereśni uzyskują wysoką opłacalność produkcji. Aby osiągnąć sukces, konieczne jest spełnienie wielu wymagań, z których pierwszy jest wybór właściwej odmiany i podkładki.

Śliwa domowa jest popularnym w uprawie gatunkiem drzew pestkowych. W Europie rozpowszechnione są jej intensywne nasadzenia na wzór gęstej uprawy jabłoni. Gęste sadzenie śliw jest jedną z najlepszych metod uzyskania wysokich plonów. Korony przewodnikowe drzew — wrzecionowa, osiowa, sznurowa — z mocnym konarem centralnym i słabymi gałęziami bocznymi są szczególnie przydatne w intensywnych sadach. Należy jednak pamiętać, że zbyt duże zagęszczenie drzew może pogorszyć jakość śliwek. W ostatnim czasie w Polsce rośnie zainteresowanie śliwą japońską i dlatego jej uprawie postanowiłem poświęcić ten materiał.

Z czereśni o dużym znaczeniu gospodarczym warto wymienić takie odmiany, jak ‘Burlat’, ‘Vega’, ‘Summit’, ‘Vanda, ‘Techlovan’, ‘Lapins’, ‘Regina’’, ‘Sweetheart’ oraz ‘Kordia’. Ta ostatnia, oprócz niezwykle wysokich walorów jakościowych owoców, ma jedną podstawową wadę — jej drzewa nie są dostatecznie wytrzymałe na mróz. Należy je w związku z tym sadzić na ciepłych i zacisznych stanowiskach. W Polsce w ostatnich latach trafnie dobrano odmiany czereśni do produkcji towarowej, a ich uprawę zrewolucjonizowały dwie karłowe podkładki — ‘PHL-A’ (fot. 1) i ‘GiSelA 5’ (fot. 2) — a także wstawka skarlającą — ‘Frutana’. Udział tej ostatniej w produkcji drzewek karłowych czereśni nie jest jednak jeszcze wielki.

W pierwszej części relacji z wycieczki zorganizowanej przez Towarzystwo Rozwoju Sadów Karłowych zamieściłem informacje o produkcji sadowniczej w Niemczech. Poniżej zapoznam Czytelników z produkcją jabłek i gruszek w dwóch odwiedzonych latem ubiegłego roku holenderskich gospodarstwach sadowniczych.

Analizując sytuację w polskim sadownictwie można stwierdzić, że 'Sampion' cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem zarówno wśród producentów, jak i konsumentów. Niewątpliwie jest po 'Idaredzie' i Jonagoldach podstawową odmianą uprawianą w naszych sadach. Cechami, które decydują o jej popularności, są jakość i smak owoców oraz niezawodność w produkcji. Obserwacje przeprowadzone w wielu sadach dowodzą, że odmiana ta może być produkowana na podkładkach karłowych i półkarłowych.

Jan Skibicki prowadzi 15-hektarowe gospodarstwo pod Białymstokiem. Na 12 hektarach uprawia jabłonie. Sadownik ten był również jednym z pierwszych w regionie, który wprowadził system Integrowanej Produkcji w gospodarstwie. Teraz przestawia sady na ekologiczną produkcję i, prawdopodobnie, po uzyskaniu certyfikatu już od przyszłego roku produkowane owoce będzie mógł nim oznaczać. Stara się także wprowadzać nowe rozwiązania techniczne, w których realizacji pomaga mu m.in. firma SaMASZ z Białegostoku.

W ubiegłym miesiącu zdawałem relację ze Światowego Kongresu Techniki Rolniczej w Bonn przedstawiając tendencje i kierunki prac badawczych z zakresu agroinżynierii. Wskazywałem również na Rolnictwo Precyzyjne jako dominujący przedmiot zainteresowania współczesnej nauki i techniki rolniczej, bardzo zbieżny z oczekiwaniami praktyki. Dzisiaj przedstawię jeden z najciekawszych pomysłów z zakresu ochrony sadów, dotyczący aplikacji dawek środków ochrony roślin zróżnicowanych zależnie od wielkości i kształtu korony drzewa

Wstawki, podobnie jak podkładki, stanowią niedrogą i korzystną dla środowiska metodę kontroli wzrostu drzew, pokroju korony, jakości owoców (mogą nawet modyfikować zawartość flawonoidów w owocach, jak dzieje się to u roślin cytrusowych). Wpływają na uzyskiwanie wczesnych i corocznych plonów oraz na możliwość przechowywania owoców. Mogą eliminować wpływ niekorzystnych warunków glebowych, na przykład zasolenia, stresów klimatycznych (susze lub ostre mrozy) lub zwiększać odporność na patogeny odglebowe czy choroby grzybowe. Wstawka może być również używana jako element niwelujący niezgodność między odmianą i podkładką.

Ziemia pod stopami, niebo nad głową, bogate doznania estetyczne, jakich dostarcza każda pora roku — ot, choćby teraz, kiedy przed nami czas najpiękniejszych kolorów w sadach. A nade wszystko cisza i spokój. Tak widzi wieś typowy mieszczuch. Ale prawdziwe życie w nader przykry sposób weryfikuje takie idylliczne obrazki. Będąc ostatnio u jednego z kolegów sadowników miałem okazję się o tym przekonać.

W naszych pracach hodowlanych poszukujemy odmian o ściśle pożądanych cechach, np. o owocach o pięknym, specyficznym wybarwieniu, wysokiej jędrności i dobrej przydatności do przechowywania, a także o właściwym pokroju drzewa oraz odporności na ważne gospodarczo choroby (parcha jabłoni, mączniaka jabłoni, zarazę ogniową). Część tych wymagań spełnia wyhodowana w ISK 'Ligolina'.