Ogrodinfo

Podczas ubiegłorocznej konferencji pt. "Szanse i zagrożenia dla krajowego ogrodnictwa po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej" (13–14.12.2000 r., Lublin) dyskutowano, między innymi, nad problemami krajowego szkółkarstwa ozdobnego. Tematem tym zajęła się dr hab. Lilianna Jabłońska z warszawskiej SGGW.

Powszechnie uważa się, że nawożenie roślin jest podstawowym zabiegiem wpływającym na plonowanie oraz jakość owoców. Roślina cierpiąca na brak lub nadmiar jakiegoś składnika rośnie i owocuje słabo, a jakość plonu jest niska. Przywrócenie zrównoważonego wzrostu i optymalnego poziomu owocowania poprzez właściwe nawożenie jest kosztowne, gdyż zazwyczaj trwa kilka lat. Dlatego powinno być ono oparte na analizie chemicznej gleby, liści oraz obserwacji wzrostu, owocowania i jakości owoców.

Najczęściej spożywanym w Polsce warzywem wciąż jeszcze jest kapusta, a owocem - jabłko. W ostatnim dziesięcioleciu struktura spożycia produktów ogrodniczych jednak stopniowo się zmienia (tabela) - coraz więcej jemy mrożonek warzywnych oraz owoców południowych. Dwa lata temu został zahamowany spadek spożycia warzyw świeżych i przetworzonych. Takie zmiany wynikają nie tylko z tradycji i upodobań konsumentów, ale też podaży, kształtującej ceny owoców i warzyw.

W produkcji owocowego materiału szkółkarskiego najczęściej stosuje się cztery kryteria podziału drzewek: - w zależności od siły wzrostu (drzewka superkarłowe, karłowe, półkarłowe i silnie rosnące); - wysokości pnia (drzewka krzaczaste, niskopienne, półpienne, pienne i wysokopienne); - technologii i czasu produkcji (jednoroczne okulanty, drzewka dwuletnie, drzewka dwuletnie z jednoroczną koroną, drzewka 3 K); - liczby elementów biologicznych, z których drzewka zostały wyprodukowane (drzewka jedno-, dwu- i trójelementowe).

W holenderskim miasteczku Zundert co roku na początku października swoje targi pod nazwą Groot Groen urządzają okoliczni szkółkarze. Impreza ma z założenia charakter lokalny — z zasady mogą w niej brać udział tylko gospodarstwa z rejonu Zundert. Ponieważ zaś miejscowość ta leży na pograniczu holendersko-belgijskim (a pojęcie granicy w tych rejonach ma już tylko znaczenie dla urzędów podatkowych — w Belgii fiskus jest łaskawszy), na Groot Groen pojawiają się nie tylko szkółkarze z Kraju Tulipanów, liczna jest reprezentacja ich południowych sąsiadów.

W cyklu artykułów zamieszczonych w dwóch ostatnich numerach "Hasła Ogrodniczego" poruszyliśmy tematykę ubezpieczenia społecznego rolników, ich małżonków i domowników pracujących w gospodarstwach rolnych. Do tej pory Autorka zajęła się ogólnymi zasadami funkcjonowania tego ubezpieczenia (HO 10/2000) oraz uregulowaniami dotyczącymi rolników prowadzących działy specjalne (HO 11/2000). Poniżej przedstawiamy szczegółowo warunki ubezpieczenia zdrowotnego rolników i ich rodzin - red.

Ten sposób produkcji sadowniczego materiału szkółkarskiego jest wciąż u nas marginalny. Jednak postępujące zmiany w handlu oraz konieczność pozyskiwania nowych nabywców drzewek owocowych sprawiają, że znaczenie tej produkcji może z czasem wzrosnąć. Rośliny w pojemnikach nadają się bowiem do sprzedaży od wczesnej wiosny do późnej jesieni. W okresie kwitnienia lub owocowania mogą przy tym stanowić szczególnie atrakcyjny towar, którym zainteresują się nie tylko centra ogrodnicze, ale i supermarkety.

Coraz więcej szkółkarzy holenderskich decyduje się na zastąpienie pojemników produkcyjnych z tworzywa sztucznego tymi wykonanymi z materiałów, które ulegają biodegradacji. Z jednej strony, trend ten wymuszają odbiorcy, z drugiej — analiza kosztów produkcji. Zdecydowaną większość holenderskiego materiału szkółkarskiego zamawiają bowiem odbiorcy publiczni (zieleń miejska, firmy urządzające ogrody, itp.), którym ulegające biodegradacji kontenery pozwalają obniżyć koszty robocizny — rośliny razem z pojemnikami można sadzić szybciej.

Najbardziej chyba charakterystyczną cechą trwającego obecnie sezonu są liczne niespodzianki - od meteorologicznych poczynając, na wielkości zbiorów oraz zmianach i wysokości cen jabłek kończąc. Znaki zapytania dotyczą zarówno tego, co się dzieje i będzie działo w sadach, jak i przyszłej sytuacji na unijnym oraz polskim rynku owoców. Wielu moich rozmówców określa nawet bieżący sezon mianem "wielkiej zagadki".

Międzynarodowe targi szkółkarskie Plantarium, które rokrocznie odbywają się latem w holenderskim miasteczku Boskoop, to ważne forum prezentacji nowych odmian. Te mające wówczas premierę, a zwłaszcza wyróżnione przez profesjonalne jury (nowości podlegające ocenie muszą być jednak dużo wcześniej zgłoszone do "konkursu" i zaakceptowane), mają bowiem bardzo skuteczną promocję. Zarazem przyznawanie niektórym z nich złotych, srebrnych oraz brązowych medali wartościuje część nowości roślinnych, których mnóstwo pojawia się co sezon na rynku. Podczas Plantarium '2000 ocenie jurorów poddano prawie 60 nowych odmian drzew, krzewów i bylin, a wyróżnione zostały 24. Co ciekawe, w gronie medalistek, z których wybrane przedstawiam poniżej, nie znalazła się ani jedna roślina iglasta.